Doroczne Spotkanie Bibliografów Dolnośląskich – Wrocław, DBP 27.02.2013 r.

W dniu 27.02.2013 r. odbyło się Doroczne Spotkanie Bibliografów Dolnośląskich.
    Poruszono na nim następujące zagadnienia:
  • Sprawozdanie z działalności Komisji ds. Bibliografii Regionalnej Dolnego Śląska.
  • Właściwe wyeksponowanie Bibliografii Regionalnej Dolnego Śląska na domowych stronach bibliotek dolnośląskich.
  • Stan prac nad bibliografią regionalną w poszczególnych bibliotekach.
  • Wykorzystanie materiałów metodycznych i innych pomocy przydatnych w opracowaniu bibliografii regionalnej oraz stosowanie się do obowiązujących przepisów i norm bibliograficznych.
  • Omówienie błędów pojawiających się i dotychczas nie poprawionych w bazie bibliograficznej.
  • Zgłaszanie potrzeb bibliografów z zakresie pomocy metodycznych.
  • Ustalenie terminów indywidualnych warsztatów oraz ich tematyki (lista).
  • Sprawy różne.

Komisja ds. Bibliografii Regionalnej Dolnego Śląska.
Członkowie Komisji spotkali się czterokrotnie w ciągu 2012 r. Posiedzenia odbywały się kolejno: 29.02.2012, 14.06.2012, 20.09.2012, 13.12.2012 .
Ustalenia Komisji:
  • Aktualizacja schematu układu bibliografii dolnośląskiej (schemat obowiązuje od kwietnia 2012 r.).
  • Aktualizacja formatki opisu bibliograficznego w bazie regionalnej dla katalogujących.
  • Zmiany wyglądu bazy bibliograficznej – podział na poszczególne biblioteki, podobnie jak w przypadku katalogu zbiorów DZB (zmian dokonano w czerwcu 2012 r.)
  • Określenie kryteriów doboru materiałów do bibliografii – zasięg terytorialny: biblioteki powiatowe maja obowiązek opracowania artykułów dotyczących powiatu oraz ogólnie Dolnego Śląska, w przypadku gdy dany tytuł czasopisma znajduje się tylko w jednej bibliotece ma ona obowiązek opracowania wszystkich artykułów dotyczących miejscowości dolnośląskich bez względu czy znajdują się one w obrębie danego powiatu czy nie.
  • Po analizie nadesłanych sugestii i propozycji Komisja postanowiła dodać i/lub wyodrębnić w schemacie układu bibliografii dolnośląskiej następujące zagadnienia: opracowania dotyczące powiatu, produkt regionalny, konkursy szkolne, Internet, specjalne strefy ekonomiczne oraz parki przemysłowe i technologiczne.
  • Sprawdzenie oznakowań mutacji Polski Gazety Wrocławskiej w celu właściwego wprowadzania do bazy regionalnej z odniesieniem do wskazań pana Jacka Korchańca dyrektora działu kolportażu „Polska Gazeta Wrocławska”.
W opisie bibliograficznym zamieszczanym w bazie Bibliografii Dolnego Śląska należy bezwzględnie podać oznaczenie wydania zamieszczone w cytacie wydawniczej oraz stosować się do uwagi zamieszczonej w instrukcji Format Marc 21 dla potrzeb Bibliografii Regionalnej Dolnego Śląska. Artykuły z czasopism - str. 35.
  • Przedstawienie stanu prac nad melioracją bazy regionalnej:
- wydzielenie opisów z wielokrotnym polem 693 – listę rozesłano do właściwych placówek z prośbą o dokonanie korekty;
- wydzielenie opisów w których brak cytaty (pole 773) – opisy książek, dżs, albo też recenzje tworzone według starych przepisów - listę rozesłano do właściwych placówek;
- Członkowie Komisji postanowili, iż od lipca 2012 roku pracownicy poszczególnych bibliotek współtworzących bazę regionalną rozpoczną korektę opisów bibliograficznych zawierających hasła osobowe (usuwanie wszelkich dopowiedzeń z wyjątkiem haseł pobranych ze Słownika JHP BN oraz dopowiedzeń chronologicznych).
  • Wstępne ustalenia dotyczące kartoteki haseł wzorcowych: zasady tworzenia i nadzoru. Hasła korporatywne przejmowane są ze Słownika JHP BN. W przypadku braku hasła w słowniku bibliografowie tworzą własne hasła zgodnie z zasadami JHP. Opisy wprowadzane są do regionalnej KHW przez członków komisji, oni też czuwają nad ich poprawnością i aktualizacją.
  • Ustalenia dotyczące opisów z zakresu zagadnień prawno – administracyjnych w tym wyborów samorządowych. Dyskusja dotyczyła wyrażenia chronologii w opisach bibliograficznych oraz stosowania (zamiast dopowiedzeń do hasła osobowego) tematów rzeczowych wyrażających kategorię osób takich jak np. : Parlamentarzyści, Prezydent miasta itp.
  • Opracowanie materiałów metodycznych dotyczących opisów bibliograficznych na temat specjalnych stref i podstref ekonomicznych (konstrukcja hasła).
  • Odniesienie do wykazu haseł korporatywnych stworzonego na potrzeby budowy kartoteki haseł wzorcowych przez pracowników Miejskiej Biblioteki Publicznej w Świdnicy.
  • Zapoznanie z roboczą wersją bazy KHW w odniesieniu do instrukcji Anny Paluszkiewicz „Format Marc 21 rekordu Kartoteki Haseł Wzorcowych”. – (Baza KHW dla Bibliografii Regionalnej Dolnego Śląska utworzona została we wrześniu 2012 r.)
  • Tworzenie haseł wzorcowych, wprowadzanie opisów, testowanie bazy. W ramach prac nad KHW opracowano i wprowadzono do bazy 154 opisy haseł wzorcowych. Są to hasła wyrażające nazwy wybranych szkół, placówek ochrony zdrowia, przedsiębiorstw, organizacji młodzieżowych i społecznych, stowarzyszeń i urzędów.
  • Przedstawienie potrzeby wyeksponowania zbiorów regionalnych i informacji o nich (w tym bibliografii regionalnej) na stronach domowych poszczególnych bibliotek dolnośląskich.
  • W związku z powtarzającymi się niekonsekwencjami w opisach, ustalono, że hasło Cała Polska Czyta Dzieciom będzie zapisywane w podpolu 611 wraz z dopowiedzeniem chronologicznym w podpolu d i lokalizującym w podpolu c. Zasada powyższa stosuje się do artykułów dotyczących imprez czytelniczych organizowanych w poszczególnych miejscowościach w ramach akcji „Cała Polska Czyta Dzieciom”.
  • Ustalenie zagadnień, które będą poruszone na ogólnym spotkaniu bibliografów dolnośląskich w dniu 27.02.2013 r.

W związku z tworzeniem lokalnej Kartoteki Haseł Wzorcowych prosimy o zgłaszanie haseł z poszczególnych powiatów do kartoteki oraz stosowania KHW w praktyce po uprzednim podwiązaniu do bazy regionalnej DZB – czynność do wykonania przez zatrudnionych w poszczególnych bibliotekach informatyków. W razie problemów kontaktować się z panem M. Gabrysiakiem.
W imieniu wszystkich zgromadzonych dziękujemy członkom Komisji do spraw Bibliografii Regionalnej Dolnego Śląska za owocną współpracę, poświęcony czas, zaangażowanie i sumienność w wykonywaniu prac poświęconych lokalnej bibliografii.

Eksponowanie bibliografii na stronach WWW
W nawiązaniu do ustaleń Zespołu ds. Bibliografii Regionalnej przy ZG SBP podjętych podczas konferencji w Lublinie w październiku 2012 r. , na grudniowym spotkaniu naszej Komisji stwierdzono, iż konieczne jest lepsze wyeksponowanie bibliografii regionalnej na stronach domowych bibliotek Dolnego Śląska. Bibliografia regionalna jako źródło informacji o publikacjach regionalnych pełni istotną, choć być może niedocenianą rolę w komunikacji społecznej. Konieczne zatem jest, aby jej twórcy postarali się o jej właściwą promocję. Należy zadbać o przejrzystą prezentację bibliografii regionalnej on-line.
Zasadne jest, aby na stronie domowej każdej biblioteki, która współtworzy Bibliografię Regionalną Dolnego Śląska w ramach Dolnośląskiego Zasobu Bibliotecznego, znalazła się osobna zakładka „Bibliografia Regionalna” gdzie czytelnik znajdzie przejrzystą informację na temat bibliografii regionalnej i sposobu jej wykorzystania. Tą sama zakładkę można wykorzystać także jako miejsce do zareklamowania swoich zbiorów regionalnych, które w każdej bibliotece są unikatowe, a przez to bardzo cenne.
W pierwszych dniach stycznia bieżącego roku przewodnicząca SBP Elżbieta Stefańczyk zwróciła się z pisemną prośbą do dyrektorów bibliotek publicznych o właściwą promocję, przejrzystą i łatwą w korzystaniu prezentację on–line bibliografii regionalnych na stronie WWW bibliotek. W załączniku przesłała założenia i wymagania do prezentacji bibliografii regionalnej na stronach WWW.
W DBP opracowano zgodnie z powyższymi założeniami informację na temat bibliografii regionalnej oraz dodatkowo informację na temat zbiorów regionalnych gromadzonych w naszej placówce. Od lutego bieżącego roku informacja ta zmieszczona jest na stronie - czasowo nie w odrębnej zakładce lecz w prawym górnym rogu strony , wyróżniona pogrubioną czcionką. Po przeredagowaniu strony będzie stanowić odrębną zakładkę.
Zachęcamy do zapoznania się z jej treścią oraz prosimy o przygotowanie właściwych informacji dotyczących bibliografii na stronach Państwa bibliotek.
Stosowne pismo w powyższej sprawie zostanie skierowane do dyrektorów bibliotek publicznych współtworzących Bibliografie Regionalną Dolnego Śląska.

Prace na rzecz bibliografii regionalnej :
Dolnośląska Biblioteka Publiczna we Wrocławiu
W 2012 r. pracownicy Działu Informacji DBP wprowadzili 5115 opisów bibliograficznych do bazy Bibliografii Regionalnej Dolnego Śląska; ilość modyfikacji w bazie – 163 509, ilość opisów zmodyfikowanych – 120 673, łącznie baza zawiera 369670 opisów (stan na podstawie raportu z dnia 09.01.2013 r.). W ciągu roku dokonywano korekty materiału bibliograficznego wprowadzanego do bazy Bibliografii Regionalnej Dolnego Śląska w latach 2006 – 2010. Poprawiono ok. 50% wydzielonego materiału. Od 2011 r. korekta dokonywana jest na bieżąco. Wydzielone opisy bibliograficzne z wielokrotnym polem 693 oraz bez pola 773 poprawione zostały w 40 %. W lipcu rozpoczęto prace korektorskie haseł osobowych. Opracowano 123 hasła osobowe z pełną korektą opisu.
W dziale rozpisywanych jest 44 tytułów prasy regionalnej z czego 34 tytuły na bieżąco. Sukcesywnie wprowadza się do bazy bibliografię regionalną za lata 1945 – 1985, pozostającą dotychczas w formie kartoteki kartkowej. Opracowano opisy z zakresu : zagadnień ogólnych, środowiska geograficznego, ludności, zagadnień gospodarczych, kultury i sztuki, rolnictwa i historii.
Do bazy komputerowej Sekcji Regionalnej wprowadzono 3265 opisów (ok. 19700 egz.). Sukcesywnie modyfikuje się opisy wprowadzone do bazy i retrospektywnie uzupełnia zbiory dżs za lata 1950 -1998.
Od marca 2012 r. pracownicy działu prowadzili szkolenia w formie indywidualnych warsztatów dla pracowników dolnośląskich bibliotek stopnia powiatowego. Warsztaty poświęcone były metodyce pracy bibliograficznej, zasadom selekcji dokumentów, opracowaniu formalnemu i rzeczowemu oraz poprawnemu wprowadzaniu rekordów bibliograficznych do bazy DZB w systemie ALEPH. Do końca roku przeprowadzono 14 szkoleń dla 20 osób z zakresu opracowania bibliografii regionalnej( dla pracowników bibliotek ze Zgorzelca, Oławy, Góry, Bolesławca, Świdnicy, Oleśnicy, Ząbkowic Śląskich, Kłodzka, Złotoryi, Trzebnicy, Legnicy i Nowej Rudy ) oraz 5 szkoleń dla 7 osób.
z zakresu opracowania zbiorów dżs (dla pracowników bibliotek z Legnicy, Wałbrzycha, Zgorzelca oraz szkolenie wyjazdowe w Lwówku Śląskim).

Z relacji bibliografów dolnośląskich uczestniczących w spotkaniu wynika, iż w większości bibliotek prace bibliograficzne prowadzone są na bieżąco. W 70 % prace nad opisami z wielokrotnym polem 693 oraz bez pola 773 zostały zakończone. Nadal trwa aktualizacja haseł osobowych. Retrospektywne prace bibliograficzne prowadzone są tylko w kilku placówkach.

Wykorzystanie materiałów metodycznych i innych pomocy przydatnych w opracowaniu bibliografii regionalnej oraz stosowanie się do obowiązujących przepisów i norm bibliograficznych / Omówienie błędów pojawiających się i dotychczas nie poprawionych w bazie bibliograficznej.
Rozumiejąc istotną rolę Bibliografii Regionalnej Dolnego Śląska w ogólnopolskim systemie bibliografii chcielibyśmy wspólnie z państwem pracować nad jej ulepszaniem i podnoszeniem jej funkcjonalności dla użytkowników, a także zadbać o wysoki poziom merytoryczny i formalny bazy bibliograficznej, którą wspólnie tworzymy.
Kolejny raz apelujemy o śledzenie na bieżąco zmian jakie zachodzą w Słowniku JHP BN, stosowanie się do zaleceń naszej Komisji oraz zaglądanie na stronę Bibliografii Regionalnej Dolnego Śląska. Znajdziecie tam Państwo wykaz aktualnych przepisów i norm (INSTRUKCJA MARC 21 na potrzeby bibliografii regionalnej) oraz przydatne linki odsyłające do materiałów metodycznych opracowanych przez BN.
Prezentacje na powyższy temat zostały przedstawione przez członków Komisji do spraw Bibliografii Regionalnej (pani Magdalena Nawrocka DBP we Wrocławiu i pan Robert Staniszewski MBP w Świdnicy). Osoby zainteresowane otrzymaniem plików z prezentacjami proszę o kontakt na maila: mnawrocka@wbp.wroc.pl.

Zgłaszanie potrzeb bibliografów z zakresie pomocy metodycznych
Postulowano o przygotowanie materiałów przypominających podstawowe zasady tworzenia hasła przedmiotowego oraz poświęconych opracowaniu rzeczowemu artykułów na temat imprez (wybór nazwy, forma nazwy, dopowiedzenia). 
 
Ustalenie terminów indywidualnych warsztatów oraz ich tematyki
Przyjęto zgłoszenia bibliografów ze Świdnicy, Zgorzelca, Polkowic, Legnicy, Wałbrzycha i Jawora. Szczegóły zamieszczone w zakładce „terminarz szkoleń”. 
 
Sprawy różne
Rok 2013 został przez lokalne władze ogłoszony Rokiem Turystyki Edukacyjnej na Dolnym Śląsku. Zaistniała więc kolejna dogodna okazja do lansowania bibliografii regionalnej, czy naszych unikatowych zbiorów. W DBP zaplanowano opracowanie Bibliografii edukacji turystycznej na Dolnym Śląsku – w oparciu o bibliografię lokalną oraz wystawę poświęconą gminą Dolnego Śląska.
Pracownicy DBP przygotowali 2 wystawy, które będzie można wypożyczyć: obecnie eksponowana ŚLADAMI JOHNA QUINCY'EGO ADAMSA PO DOLNYM ŚLĄSKU oraz BIBLIOTEKARZ ŻOŁNIERZEM REWOLUCJI KULTURALNEJ NA DOLNYM ŚLĄSKU.
Zachęcamy do przeglądania miesięcznego informatora o imprezach kulturalnych na Dolnym Śląsku oraz Kalendarza rocznic i wydarzeń przypadających na 2013 r. Opracowane przez pracownika działu Informacji p. K. Zborowską - umieszczone na stronie DBP. Warto zaglądać także na strony innych dolnośląskich bibliotek.
Zapraszamy do udziału w kolejnej edycji Targów Książki Regionalnej Silesiana – 18.kwietnia 2013. Wszelkie informacje na stronie http://dswsilesiana.blogspot.com/ i na stronie DBP

W Dorocznym Spotkaniu Bibliografów Dolnośląskich uczestniczyło 23 bibliotekarzy reprezentujących 13 bibliotek spośród 24 współtworzących Bibliografię Regionalną Dolnego Śląska.