Materiały metodyczne

Porozumienie bibliotek
W 2014 roku zostało podpisane dwustronne porozumienie między Dolnośląską Biblioteką Publiczną im. Tadeusza Mikulskiego we Wrocławiu a 27 bibliotekami dolnośląskimi w sprawie tworzenia bazy bibliograficznej „Bibliografia Regionalna Dolnego Śląska”.
Jest ona częścią ogólnopolskiego systemu bibliografii regionalnych, które pełnią funkcję uzupełniającą w odniesieniu do narodowych wykazów publikacji. Rejestruje artykuły z czasopism regionalnych i lokalnych dotyczących Dolnego Śląska (jego historii, przyrody, gospodarki, polityki, nauki, oświaty, kultury itp.) ukazujące się od roku 1947 do chwili obecnej, przy czym opisy bibliograficzne z lat 1947 – 1996 są nadal uzupełniane.
Baza bibliograficzna dostępna jest w Internecie. Tworzona w systemie Aleph, w formacie MARC 21.
Poniżej zamieszczamy materiały i wytyczne obowiązujące przy tworzeniu Bibliografii Regionalnej Dolnego Śląska.

Bibliografia Regionalna Dolnego Śląska (BRDŚ) - informacje ogólne:
jest częścią ogólnopolskiego systemu bibliografii regionalnych i uzupełnieniem bibliografii narodowej

zakres: jako bibliografia regionalna przedmiotowa rejestruje dokumenty dotyczące Dolnego Śląska (jego historii, przyrody, gospodarki, polityki, nauki, oświaty, kultury itd.)

zasięg chronologiczny: od 1947 do bieżących; opisy bibliograficzne z lat 1947-1996 są nadal uzupełniane

typ: bibliografia zawartości czasopism, rejestruje artykuły z kilkuset tytułów czasopism i gazet regionalnych i lokalnych

nadzór merytoryczny - Komisja ds. BRDŚ ; stosujemy się do wytycznych opracowanych przez Zespół ds. Bibliografii Regionalnej przy ZG SBP (szczegóły tutaj)

funkcje: 1) element warsztatu informacyjnego, wykorzystywany przy bieżącej obsłudze czytelnika, realizacji kwerend, tworzeniu zestawień tematycznych; 2) dokumentacja dorobku piśmienniczego regionu

możliwości wyszukiwania: przeglądanie indeksów lub wyszukiwanie, możliwość wyszukiwania według różnych kryteriów oraz łączenia ich, możliwość przeszukiwania całości bazy lub poszczególnych części

Opracowanie materiałów na potrzeby BRDŚ

Zasady selekcji materiału

rejestrujemy artykuły z czasopism regionalnych i lokalnych, które nie są rejestrowane w Bibliografii Zawartości Czasopism
rejestrujemy artykuły znaczące w treści - np. dotyczące osoby związanej z regionem, instytucji działającej w regionie, ważnego wydarzenia, istotnych zagadnień z zakresu historii, przyrody, gospodarki, polityki, nauki, oświaty, kultury regionu
pomijamy artykuły o niewielkiej objętości
pomijamy artykuły będące zapowiedziami jakichś wydarzeń
nie rejestrujemy artykułów z serwisów internetowych (są efemeryczne); możliwe jest rejestrowanie elektronicznych wersji artykułów tradycyjnych, zamieszczonych w ogólnodostępnych archiwach, repozytoriach lub bibliotekach cyfrowych - przykład: artykuły z czasopisma „Medycyna Weterynaryjna”

Opracowanie formalne

- elementy opisu: numer bibliografii (rok), hasło główne opisu (zazwyczaj nazwa osobowa), tytuł i oznaczenie odpowiedzialności; oznaczenie serii; uwagi; cytata; dział bibliografii (klasyfikacja); hasła przedmiotowe

Tak wyglądało to na karcie katalogowej:

elementy opisu w formacie MARC 21

LDR - etykieta rekordu
008 - dane kontrolne
040 - żródło katalogowania - siglum biblioteki opracowującej
090 - numer bibliografii - rok
100 - hasło główne - nazwa osobowa
245 - strefa tytułu i oznaczenia odpowiedzialności
246 - odmienny wariant tytułu
490 - strefa serii
500 - uwagi ogólne
520 - uwagi dotyczące treści
600 - hasło przedmiotowe osobowe
610 - hasło przedmiotowe korporatywne
611 - hasło przedmiotowe - impreza
630 - hasło przedmiotowe - tytuł ujednolicony
650 - hasło przedmiotowe ogólne
651 - hasło przedmiotowe geograficzne
653 - tematy w formie swobodnej
655 - hasło przedmiotowe formalne
693 - dział bibliografii (klasyfikacja)
700 - hasło dodatkowe - nazwa osobowa
740 - hasło dodatkowe - tytuł (stosowane do podania nazwy dodatku do czasopisma)
773 - cytata wydawnicza
830 - strefa serii
852 - dane lokalne - inf. o miejscu przechowywania czasopisma
856 - dostęp elektroniczny
999 - osoby opracowujące

A tak wygląda w formacie MARC 21:

- instrukcja „Format MARC 21 dla potrzeb Bibliografii Regionalnej Dolnego Śląska” zawiera szczegółowe zasady wykorzystywania pól i podpół formatu; dostępna on-line

- przydatne skróty klawiaturowe i klawisze funkcyjne:
Ctrl + A – otwieranie szablonu
Ctrl + L – zapisywanie rekordu
Ctrl + N – powielanie rekordu
F6 – wstawianie pola
F7 – wstawianie podpola
Ctrl + F5 – usuwanie pola
Ctrl + F7 – usuwanie podpola
Ctrl + T – kopiowanie pola
Alt + T – wklejanie pola
F3 – przeszukiwanie kartotek bazy „Region” (dla pól 600-651)
Ctrl + F3 – przeszukiwanie KHW

Opracowanie rzeczowe

zasady analizy treści dokumentu - jej celem jest uzyskanie odpowiedzi na podstawowe pytania dotyczące treści i formy dokumentu:

- Co jest przedmiotem dokumentu? - osoba, instytucja, wydarzenie itd.

- Czy dokument ma jeden przedmiot (przedmiot główny), czy więcej (przedmioty równorzędne)?

- Jeśli przedmiotów jest kilka, czy któryś z nich jest ważniejszy od innych (przedmiot nadrzędny i poboczne)?

- W jaki sposób przedmiot został zaprezentowany – kompleksowo, wyczerpująco, czy też wycinkowo, w pewnym aspekcie lub z określonego punktu widzenia?

- Jaka jest forma piśmiennicza dokumentu?

Po zakończeniu analizy, należy zastanowić się, które z elementów są kluczowe dla charakterystyki przedmiotowej i jej ewentualnego odbiorcy. Zawsze, gdy to możliwe należy uwzględnić specyficzne potrzeby odbiorców informacji.

Po selekcji uzyskujemy pulę informacji na temat danej publikacji, którą następnie staramy się przełożyć na adekwatne hasła przedmiotowe. W tym celu sprawdzamy, czy wyselekcjonowane przez nas nazwy, terminy, pojęcia są obecne w kartotece wzorcowej JHP BN jako tematy lub określniki – bezpośrednio lub jako odsyłacze kierujące do właściwych, przyjętych do stosowania. Z tak wybranych jednostek leksykalnych budujemy zgodnie z gramatyką JHP BN hasła przedmiotowe, które będą składać się na pełną charakterystykę wyszukiwawczą dokumentu. Poprawne hasło musi być zbudowane z dozwolonych do stosowania elementów (tematów i określników z kartoteki wzorcowej) zestawionych w poprawnym szyku i z uwzględnieniem zakresu stosowania używanych określników.

w Bibliografii Regionalnej Dolnego Śląska stosujemy Język Haseł Przedmiotowych Biblioteki Narodowej (dalej JHP BN) - jest on językiem informacyjno-wyszukiwawczym o charakterze uniwersalnym. Język ten, będąc narzędziem opisu zawartości dokumentów gromadzonych w bibliotekach pozwala tworzyć poprawne i spójne punkty dostępu do treści: służy zapisywaniu informacji przez bibliotekarzy i jej wyszukiwaniu przez użytkowników systemu informacyjnego.

JHP BN zawiera słownictwo, które umożliwia budowę haseł adekwatnie charakteryzujących treść i formę dokumentów. Każdy byt, obiekt, pojęcie, zjawisko, które posiada własną nazwę i jest zdefiniowane w wiarygodnych źródłach informacji, powinno być wyrażone odpowiednim tematem. Na słownictwo JHP BN składają się tematy i określniki.

Temat to nazwa pospolita lub własna użyta do wyrażenia przedmiotu lub formy dzieła. Tematy są jednostkami samodzielnymi leksykalnie i składniowo, tzn. mogą samodzielnie stanowić hasło przedmiotowe.

Tematy dzielimy na sześć podstawowych typów:

- rzeczowe (treściowe, ogólne)

- osobowe

- korporatywne (z podziałem na tematy odnoszące się do ciał zbiorowych i imprez)

- tytułowe

- geograficzne

- formalne.

Podział ten ma ścisły związek ze strukturą formatu MARC21 rekordu bibliograficznego i

wzorcowego – każdej grupie odpowiada odpowiednie pole formatu o określonej strukturze

wewnętrznej.

Tematy rzeczowe (treściowe, ogólne)

Reprezentują ogólne pojęcia lub powtarzalne przedmioty zwykle wyrażane rzeczownikami pospolitymi. Większość tematów ma formę rzeczownika – np.: Matematyka, Prawo, Rolnictwo, Jeziora, Uczucia, Ptaki, Samochody, Szlachta, Archeolodzy

Występują także połączenia:

- rzeczownika z przymiotnikiem (z reguły w szyku porzeczownikowym, naturalnym w języku

polskim) – np. Prawo cywilne, Rodzina zastępcza, Sztuka polska, Ssaki drapieżne, Badania nieniszczące

- dwu rzeczowników – np.: Degradacja środowiska, Ochrona zabytków, Ciśnienie krwi, Parki i ogrody. Tematy wielowyrazowe (które często nie zachowują szyku porzeczownikowego) występują

przede wszystkim wtedy, kiedy takie trwałe połączenie wyrazów funkcjonuje w terminologii

naukowej czy fachowej. np.: Warunkowe zawieszenie wykonywania kary, Atopowe zapalenie skóry, Przewlekła obturacyjna choroba płuc.

Tematy osobowe, korporatywne, tytułowe, geograficzne, które umownie nazywa się tematami jednostkowymi, są tworzone zgodnie ze ścisłymi regułami obowiązującymi przy tworzeniu analogicznych haseł stosowanych w opisie bibliograficznym dokumentów.

Jakkolwiek opis rzeczowy nie podlega normalizacji w takim zakresie jak opis formalny,

wskazane jest aby hasła tego samego typu, mimo że są używane w różnych kontekstach i w

różnych strefach opisu, otrzymywały tę samą formę.

Określniki są wyrażeniami niesamodzielnymi składniowo, tzn. nie mogą samodzielnie stanowić hasła przedmiotowego. Są elementem dodawanym po temacie w celu wskazania kontekstu, aspektu, ujęcia, punktu widzenia, lokalizacji przedmiotu dokumentu w czasie i przestrzeni.

Określniki dzielimy na:

- rzeczowe (treściowe, ogólne)

- jednostkowe

- geograficzne

- chronologiczne

i w tym szyku zamieszczamy je w haśle przedmiotowym.

Określniki rzeczowe (treściowe, ogólne) mają postać nazwy ogólnej, pospolitej (nazwy dziedzin wiedzy i życia, okoliczności, aspekty przedmiotu) np.:historia, archeologia, fizjologia, prawo, psychologia, badanie, zarządzanie, nauczanie, metody, hodowla.

Wszystkie określniki rzeczowe (ogólne) są kontrolowane kartoteką wzorcową. W rekordzie wzorcowym zawsze jest zapisany zakres stosowania danego określnika, tzn. wskazanie, po jakich kategoriach tematów lub po jakich konkretnych tematach można stosować dany określnik.

Zakres stosowania określnika odnosi się do określników występujących bezpośrednio

po temacie, na pozycji pierwszego określnika rzeczowego w haśle. Zasada ta nie rozciąga się na dalsze pozycje, tzn. nie dotyczy drugiego (i ewentualnie kolejnych) określnika

rzeczowego.

Określniki jednostkowe zawierają nazwę własną jednostkową (grupa etniczna, nazwa obiektu) np.: Słowianie, Arabowie, kościół św. Trójcy, zamek Ogrodzieniec.

Określniki geograficzne lokalizują przedmiot dokumentu w przestrzeni (np. obiekty na danym terytorium) lub wskazują na obszar działania, pochodzenie (np. osoby działające na danym terenie lub pochodzące z jakiegoś regionu).

W JHP BN określnikiem geograficznym mogą być jedynie nazwy państw (aktualnie istnieją

cych i historycznych), jednostek większychod państw, takich jak kontynenty i ich części oraz nazwy mórz i oceanów.

Uwaga: w JHP BN nie są stosowane w funkcji określnika geograficznego nazwy miejscowości, regionów, jednostek administracji państwowej lub kościelnej, obiektów fizjograficznych (z wyjątkiem mórz i oceanów). W opisach dokumentów, które traktują o

faktach, zjawiskach, obiektach na obszarze mniejszym niż państwo występuje więc określnik geograficzny uogólniający, np.:

Zamki i pałace -Czechy (choć dokument dotyczy pałacu w Pradze)

Określniki chronologiczne lokalizują przedmiot dokumentu w czasie. W JHP BN określniki chronologiczne mają uogólniający charakter

- dla okresu do 1900 r. stosuje się wyłącznie zapisane cyframi arabskimi stulecia, np. 12 w., 15 w., 19 w. lub przedziały wieków, np.: 15-17 w., 16-19 w.

- dla okresu po 1900 można stosować określniki –20 w. i –21 w. lub wyrażone wiekami

szersze zakresy np. 18-20 w., 19-21 w., ale przede wszystkim stosuje się określniki

odpowiadające węższym okresom, związane zazwyczaj z historią polityczną świata, regionu lub państwa, np. 1914-1918 r., 1945-1948 r., 1944-1989 r., od 1989 r., od 1990 r.

Wszystkie określniki szczegółowe dla 20 w. i 21 w. są kontrolowane kartoteką wzorcową i w rekordzie wzorcowym mają zapisany zakres stosowania.

Po wybranych grupach tematów można stosować określniki chronologiczne swobodne,

niekontrolowane kartoteką wzorcową, a wyrażone datą roczną. Dotyczy to tematów związanych z wyborami powszechnymi, spisami ludności oraz klęskami elementarnymi.

W Bibliografii Regionalnej Dolnego Śląska stosowanie swobodnych określników chronologicznych wyrażonych datą roczną jest rozszerzone na wszystkie typy tematów.

rodzaje haseł przedmiotowych i zasady ich tworzenia:

Hasło osobowe:

- nazwa identyfikująca osoby rzeczywiste, bóstwa, postaci mityczne i legendarne, postaci fikcyjne (bohaterowie literaccy i filmowi), rodziny, rody i dynastie

- nazwy wyrażone imieniem i nazwiskiem - w szyku przestawnym, np:

600 14 |aRóżewicz, Tadeusz

|d(1921- )

- nazwy rozpoczynające się imieniem i wyrażone samym imieniem: nazwy świętych i błogosławionych, papieży, królów i książąt, dostojników kościelnych

600 04 |aBolko

|bI

|c(książę jaworsko-świdnicki ;

|dca 1252-1301)

- nazwy wyrażone samym nazwiskiem: rody, rodziny i dynastie

600 34 |aRadziwiłł

|c(rodzina)

- w miarę możliwości stosujemy dopowiedzenia zawierające daty biograficzne

- nie stosujemy dopowiedzeń wyrażających funkcję, zawód, tytuł naukowy itp.

Hasło korporatywne - nazwa ciała zbiorowego:

- ciało zbiorowe to instytucja, organizacja, grupa osób lub organizacji występująca pod własną nazwą, jednoznacznie ją identyfikującą

- nazwę ciała zbiorowego przejmujemy ze Słownika Języka Haseł Przedmiotowych Biblioteki Narodowej

- nazwę ciała zbiorowego podaje się w formie oficjalnie przyjętej i używanej przez to ciało. Nazwa ta powinna być przejęta ze statutu, pieczęci, oficjalnych dokumentów danej instytucji lub jej oficjalnej strony internetowej. Jeśli przypuszczamy, że oficjalna nazwa nie jest wystarczająca, a użytkownicy bibliografii mogą posługiwać się podczas wyszukiwania nazwą potoczną, wówczas nazwę oficjalną przejmujemy do hasła korporatywnego w polu 610, a nazwę potoczną umieszczamy w polu 653

- jeśli ciało zbiorowe zmieniało nazwę, w haśle stosujemy nazwę obowiązującą w czasie, z którego pochodzi opracowywany artykuł. Pozostałe nazwy traktujemy jako formy odsyłaczowe i umieszczamy w polu 653

- jeśli ciało zbiorowe występuje zarówno pod pełną nazwą, jak i akronimem, skrót należy rozwiązać i przejąć do hasła pełną nazwę. Akronimy lub inne skróty przejmujemy do hasła wówczas, gdy są one bardziej znane i powszechniej używane niż pełna nazwa

- akronimy i inne skróty występujące w obrębie nazwy ciała zbiorowego należy przejąć do hasła bez rozwiązywania

- pomijamy określenie stanu prawnego ciała zbiorowego - np. sp. z o.o., SA, s.c., GmbH

- w nazwach ciał zbiorowych wszystkie wyrazy z wyjątkiem przyimków, spójników i wyrażeń typu „imienia”, „na rzecz”, „do spraw” piszemy z wielkich liter. Zasada ta stosuje się do nazw w języku polskim

- nie stosujemy cudzysłowów w nazwach ciał zbiorowych (dotyczy haseł spoza SJHP BN)

- dopowiedzenia z nazwą siedziby (dopowiedzenia lokalizujące) stosujemy obligatoryjnie, gdy na końcu nazwy ciała zbiorowego występuje jako element dający się oddzielić nazwa jego siedziby, np:

hasło: 610 24 |a Muzeum Archeologiczne Środkowego Nadodrza (Świdnica)

nazwa: Muzeum Archeologiczne Środkowego Nadodrza w Zielonej Górze z siedzibą w Świdnicy

Nie uważa się za nazwę siedziby obiektu fizjograficznego, np.

hasło: 610 24 |a Obserwatorium Wysokogórskie na Śnieżce im. Tadeusza Hołdysa

a nie ~~Obserwatorium Wysokogórskie im. Tadeusza Hołdysa (Śnieżka)~~

Nie stosuje się dopowiedzenia lokalizującego, gdy w nazwie danego ciała zbiorowego występuje przymiotnik utworzony od nazwy tej miejscowości, np:

610 24 |a Jeleniogórskie Centrum Informacji i Edukacji Regionalnej - Książnica Karkonoska

a nie ~~Jeleniogórskie Centrum Informacji i Edukacji Regionalnej - Książnica Karkonoska (Jelenia Góra)~~

- dopowiedzenia identyfikujące - stosujemy wówczas, gdy nazwa danego ciała zbiorowego nie jest wystarczające do jego identyfikacji, np:

610 24 |a Hurt (zespół muz.)

- nazwy drużyn sportowych - w hasłach korporatywnych stosujemy nazwy popularne, obiegowe, te które są najbardziej znane (np. Śląsk Wrocław, Miedź Legnica). Nazwę miejscowości traktujemy jako integralną część nazwy klubu i nie przenosimy nazwy siedziby do dopowiedzenia

- Ciała zbiorowe podrzędne:

jeśli nazwa ciała podrzędnego wystarcza do jego identyfikacji, do hasła przejmuje się nazwę ciała podrzędnego, np.

610 24 |a Muzeum Etnograficzne (Wrocław)

zamiast Muzeum Narodowe (Wrocław). Oddział Muzeum Etnograficzne

gdy nazwa ciała podrzędnego zawiera nazwę ciała zbiorowego nadrzędnego, wówczas na pierwszym miejscu wystąpi ciało nadrzędne, np. dla Wydziału Hutniczego Politechniki Wrocławskiej tworzymy hasło w postaci:

610 24 |a Politechnika Wrocławska.

|b Wydział Hutniczy

dla lokalnych oddziałów i kół organizacji o charakterze ogólnokrajowym lub regionalnym ciałem nadrzędnym jest odpowiednia organizacja, np.

610 24 |a Polski Związek Łowiecki.

|b Koło Łowieckie (Legnica)

przy podawaniu nazw ciał zbiorowych podrzędnych należy uwzględniać tylko te szczeble hierarchii, które są niezbędne dla identyfikacji danego ciała zbiorowego. W praktyce oznacza to, że pomijamy szczeble pośrednie:

610 24 |a Uniwersytet Wrocławski.

|b Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

zamiast: Uniwersytet Wrocławski. Wydział Filologiczny. Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Hasło korporatywne - nazwa imprezy

- tworzone dla imprez (konferencji, kongresów, soborów i synodów, zjazdów, festiwali i konkursów, zawodów sportowych, targów), które mają własną, indywidualną nazwę;

- jeśli nie występują w SJHP BN, nazwy przejmowane są z opracowywanego dokumentu lub źródeł informacji - towarzyszących imprezie materiałów reklamowych, strony internetowej organizatora itp.

- dopowiedzeniami do nazwy imprezy są:

- numer imprezy,

- data odbycia imprezy,

- miejsce lub miejsca, w których impreza odbyła się

Dopowiedzenia zapisuje się w nawiasie okrągłym z odstępem przed pierwszym nawiasem. Kolejne dopowiedzenia oddziela się średnikiem z odstępem po obu stronach.

Numer imprezy podaje się zawsze cyframi arabskimi, niezależnie od tego, w jakiej formie wystąpił w nazwie w dokumencie lub źródle informacji . Nie podaje się nazwy miejsca, o ile stanowi ona integralną część nazwy imprezy

np.

611 24 |a Festiwal "Jazz nad Odrą"

|n (35 ;

|d 2000 ;

|c Wrocław)

611 24 |a Wrocławskie Promocje Dobrych Książek

|n (15 ;

|d 2006)

Hasło geograficzne

- nazwy państw, regionów, miejscowości i obiektów w nich się znajdujących, obiektów fizjograficznych, obszarów chronionych, jednostek podziału administracyjnego, obiektów wojskowych, obiektów komunikacyjnych, obiektów wiertniczych, szlaków turystycznych

- jeśli nie występują w SJHP BN, nazwy geograficzne przejmujemy z encyklopedii, atlasów, leksykonów geograficznych i krajoznawczych lub opracowywanych dokumentów

- wszystkie nazwy miejscowości polskich (oprócz Warszawy) otrzymują dopowiedzenia lokalizujące w postaci nazwy województwa, np.

651 _4 |a Świdnica (woj. dolnośląskie)

- dopowiedzeniem lokalizującym dla nazw miejscowości obcych jest nazwa państwa

- dla nazw miejscowości, które zostały administracyjnie włączone do innej miejscowości, stosujemy nazwę tej miejscowości, która wchłonęła inną, natomiast nazwa miejscowości włączonej występuje w funkcji określnika, np.

651 _4 |a Boguszów-Gorce (woj. dolnośląskie)

|x Stary Lesieniec

- części miejscowości, dzielnice, osiedla, obiekty w miejscowościach (np. pomniki, kościoły, dworce, mosty), ulice i place występują w postaci określników po nazwie miejscowości

651 _4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie)

|x Osobowice

651 _4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie)

|x ulica Piłsudskiego

nazwy ulic i placów w miejscowościach, które zmieniały przynależność państwową, podaje się w formie stosownej dla danego okresu przynalezności państwowej - na Dolnym Śląsku do 1945 r. podaje się nazwy niemieckie, po 1945 r. nazwy polskie. Jeśli artykuł opisuje całość historii danej ulicy, tworzymy dwa hasła

- dla gmin i powiatów tworzymy hasło dodając do nazwy miejscowości będącej siedzibą władz gminnych/powiatowych dopowiedzenie „okręg”, np.

651 _4 |a Oleśnica (woj. dolnośląskie ; okręg)

- dla województw powołanych od stycznia 1999 r. stosuje się nazwę własną województwa w formie zinwertowanej:

651 _4 |a Dolnośląskie, województwo

- dla województw istniejących w latach 1945-98 stosuje się nazwę miejscowości będącej siedzibą władz administracyjnych z dopowiedzeniem „okręg”:

651 _4 |a Wałbrzych (woj. dolnośląskie ; okręg)

nie: ~~Wałbrzyskie, województwo~~

nie: ~~Województwo wałbrzyskie~~

Przykłady:

Artykuł w częściach - wykorzystanie podpola p i n w polu 245; artykuł mający dwóch autorów - wykorzystanie pola 700